In Groningen heeft de Neder­landse datacen­ter­o­pe­rator NorthC reeds eerder ervaring opgedaan met het gebruik van water­stof-brand­stof­cellen. Deze trend van duurzame energie­voor­zie­ning in datacen­ters krijgt nu ook inter­na­ti­o­nale aandacht, met een nieuw project in Japan.

Honda en Mitsu­bishi staan op het punt om de haalbaar­heid te testen van een datacenter dat gebruik maakt van brand­stof­cellen afkom­stig uit elektri­sche voertuigen. Deze brand­stof­cellen gebruiken water­stof, gepro­du­ceerd als bijpro­duct van een industrieel proces. Het project, dat twee jaar zal duren vanaf 31 maart, vindt plaats in Shunan City, Japan. Het doel is om de reductie van koolstof­di­oxide-uitstoot in datacenter-opera­ties te beoor­delen door een ‘gedis­tri­bu­eerd datacenter’ aan te drijven, gerund door Mitsu­bishi, vanuit een stati­o­naire brand­stof­cel­cen­trale ontwik­keld door Honda. Deze brand­stof­cellen zijn herge­bruikt uit elektri­sche voertuigen (EV’s).

De water­stof voor de brand­stof­cel­cen­trale wordt geleverd door Tokuyama Corpo­ra­tion. Deze water­stof is een bijpro­duct van hun zoutwa­tere­lek­tro­ly­se­be­drijf, dat jaarlijks ongeveer 50.000 ton natri­um­hy­po­chlo­riet produ­ceert. Het project is voorge­steld door de New Energy and Industrial Techno­logy Devel­op­ment Organi­za­tion (NEDO) van Japan, een organi­satie die zich richt op het bevor­deren van onder­zoek, ontwik­ke­ling en adoptie van industriële, energie- en milieutechnologieën.

Het doel is om manieren te onder­zoeken om de kosten te verlagen voor organi­sa­ties om stati­o­naire brand­stof­cel­sys­temen te instal­leren en te exploi­teren, wat uitein­de­lijk kan bijdragen aan de decar­bo­ni­satie van de elektri­ci­teits­voor­zie­ning. Er zijn geen details vrijge­geven over de infra­struc­tuur van het datacenter dat Mitsu­bishi zal exploi­teren als onder­deel van dit project, dus het is onbekend hoeveel vermogen de brand­stof­cel­cen­trale moet leveren.

Water­stof en brand­stof­cellen zijn de afgelopen jaren vaak in het nieuws geweest als een poten­tiële manier om groenere energie te leveren voor datacen­ters, hetzij als een back-up energie­bron in plaats van diesel­ge­ne­ra­toren, of als de primaire energie­bron zelf. In 2022 gaf NorthC aan de eerste in Europa te zijn die een water­stof-aange­dreven brand­stof­cel­mo­dule inzet om backup-genera­toren bij zijn locatie in Groningen te vervangen.

Vorig jaar onthulde het Koreaanse SK Group plannen voor een datacenter in Ierland dat volledig door brand­stof­cellen wordt aange­dreven, hoewel deze site aanvan­ke­lijk mogelijk door gas wordt aange­dreven en in de toekomst overgaat op water­stof als brand­stof. Een rapport van oktober, gepro­du­ceerd door datacen­ter­be­drijf Equinix en de National Univer­sity of Singapore (NUS), conclu­deerde dat brand­stof­cellen effici­ënter zijn dan andere alter­na­tieve generator-technologieën.

Water­stof kan worden beschouwd als een schone brand­stof omdat het alleen water produ­ceert als bijpro­duct wanneer het wordt verbruikt in een brand­stofcel. Het probleem zit echter in de bron van de water­stof. Veel commer­cieel gepro­du­ceerde water­stof wordt gewonnen uit methaangas via een energie-inten­sief proces dat typisch wordt aange­dreven door fossiele brand­stoffen. Het is waarschijn­lijk dat het proces dat Tokuyama gebruikt in zijn zoutwa­tere­lek­tro­lyse uitein­de­lijk wordt aange­dreven door fossiele brand­stoffen, maar de water­stof wordt gepro­du­ceerd als een bijpro­duct en dit is momen­teel slechts een demon­stra­tie­pro­ject om de haalbaar­heid van geïnte­greerde water­stof­be­drijfs­mo­dellen te evalueren.

Naast het verifi­ëren van het gebruik van brand­stof­cellen voor primaire en back-up energie­bronnen in datacen­ters, zal het project ook kijken naar het poten­tieel voor toepas­singen in het balan­ceren van het elektri­ci­teitsnet. Dit is een gebied dat ook werd verkend door Micro­soft bij zijn datacenter in Dublin, dat “grid-inter­ac­tieve UPS-techno­logie” imple­men­teerde om zijn facili­teit indien nodig energie terug te leveren aan het net, met als doel het opvangen van eventuele varia­bi­li­teit in de energie­voor­zie­ning als gevolg van de onvoor­spel­baar­heid van hernieuw­bare energiebronnen.

Honda en Mitsu­bishi hopen de kennis die uit het project wordt vergaard te gebruiken om het aantal schuren in de regio die op schonere energie draaien uit te breiden, evenals om zakelijke kansen voor de techno­logie elders te verkennen.