De finan­ciële instel­ling ING heeft het afgelopen jaar zijn toppo­sitie als leider op het terrein van digitale trans­for­matie behouden. De bank staat op nummer één in de ranglijst DX300 van MT/​Sprout. De lijst van 150 bedrijven die het verst zijn in digitale trans­for­matie werd opgesteld op basis van een onder­zoek onder 4.816 zakelijke beslis­sers, uitge­voerd door hoogle­raar Strategic Manage­ment en Innova­tion Henk Volberda van de Univer­si­teit van Amsterdam.

Nieuw in de top tien zijn het e‑commercebedrijf Coolblue op plaats zes (2023: zeven­tien) en het verze­ke­rings­con­cern a.s.r. op plaats negen (2023: twaalf). De overige Leaders doken vorig jaar ook al op, zij het in een andere volgorde. Booking​.com en Bol wisselden stuivertje en kwamen op respec­tie­ve­lijk plaats twee en drie. Albert Heijn rukte één plek op naar de vierde positie en duwde ABN Amro een plekje omlaag naar de vijfde plaats. Groot­han­dels­be­drijf Techni­sche Unie bleef stabiel op plaats 10.

Enablers

Een tweede ranglijst in de gids is die van de 150 onder­ne­mingen die bedrijven het best helpen bij het reali­seren van hun digitale ambities. ICT-dienst­ver­lener KPN staat dit jaar opnieuw stijf op één. “Dat vind ik razend knap voor een voormalig staats­be­drijf”, stelt hoogle­raar Volberda. “De top tien wordt krachtig gedomi­neerd door bedrijven uit de categorie Finance en ERP als AFAS, Currence, Exact en Klarna.” Verdwenen uit het topklas­se­ment is telecom­dienst­ver­lener T‑Mobile. De samen­voe­ging met branche­ge­noot Tele2 onder de nieuwe naam Odido heeft de score geen goed gedaan: het fusie­be­drijf stort omlaag naar plek achttien.

Zorgen over opkomst AI

Met de intro­ductie van ChatGPT heeft AI het afgelopen jaar een vlucht genomen. Volberda waarschuwt dat AI een aanvul­ling is op digitale trans­for­matie en geen vervan­ging ervan. Data en een solide data-infra­struc­tuur zijn cruciaal voor het succesvol toepassen van AI-techno­lo­gieën. Hij waarschuwt ook voor de poten­tiële homoge­ni­se­ring van bedrijfs­pro­cessen door de effici­ën­tie­slagen die met AI kunnen worden behaald, wat op de lange termijn innovatie en concur­ren­tie­voor­deel kan ondermijnen.

Het onder­zoek toont aan dat sectoren zoals nutsbe­drijven en verze­ke­ringen leidend zijn in digitale trans­for­matie, terwijl het onder­wijs en lokale overheden achter­blijven. De gids intro­du­ceert ook een nieuwe methode om sectoren te verge­lijken op basis van hun netto trans­for­ma­tie­score, die inzicht geeft in welke sectoren voorlo­pers en achter­blij­vers zijn.

Onderzoek: 10.647 beoordelingen

Het onder­zoek werd uitge­voerd door Volberda’s team onder leiding van project­leider Niels van der Weerdt van het Amsterdam Centre for Business Innova­tion. Dat onder­vroeg tussen september en november 2023 4.816 zakelijke beslis­sers. Samen gaven ze ruim 

10.647 beoor­de­lingen van 1.555 organi­sa­ties op verschil­lende criteria. Op basis daarvan stelde het onder­zoeks­team de twee ranglijsten op met 150 Leaders en 150 Enablers. De complete DX300-gids en de ranglijsten zijn (vanaf 9 april) te vinden op de site van MT/​Sprout.